ഭാഗ്യത്തെ കവച്ചു കടന്ന മണ്ടന്‍ നിഘണ്ടു

മൂര്‍ത്തിയുടെ ഒരു കമെന്‍റിനെ അടിസ്ഥാനമാക്കിയാണ് ഈ പോസ്റ്റ്. മൂര്‍ത്തി ഒരു നാവികശൈലി പറഞ്ഞപ്പോള്‍ കേരളത്തിലെ ഏറ്റവും പ്രചാരം നേടിയ നിഘണ്ടു ഒരു നാവികശൈലിയെ എന്തുകാട്ടി എന്നു പറയാമല്ലോ എന്നോര്‍ത്തു. മൂര്‍ത്തി പറഞ്ഞത് ഇതാണ്:

എനിക്ക് തോന്നുന്നത് അച്ചടിപ്പിശാചിനു പ്രയോഗസാധുത ഉണ്ട് എന്ന് തന്നെയാണ്. അത് ഉപയോഗിക്കുന്നത് വിവരമില്ലാത്തതുകൊണ്ടല്ല എന്നും. പ്രമാദം= തെറ്റ് അല്ലേ? എങ്കിലും നാം എത്രയോ പ്രമാദമായ കേസുകളെക്കുറിച്ച് കേട്ടിരിക്കുന്നു. അര്‍ത്ഥം എങ്ങിനെയോ മാറിപ്പോയി. ഒരു പക്ഷെ, പത്രക്കാര്‍ ആയിരിക്കും കുറ്റവാളികള്‍! ഇംഗ്ലീഷിലെ എത്രയോ വാക്കുകള്‍ ഇങ്ങനെ അര്‍ത്ഥവ്യത്യാസം വന്ന് വിപരീതാര്‍ത്ഥത്തില്‍പ്പോലും ഇന്ന് ഉപയോഗിക്കുന്നുണ്ട്. ചെകുത്താനും കടലിനുമിടയിലെ ചെകുത്താന് ശരിക്കു പറഞ്ഞാല്‍ ശരിക്കുള്ള ചെകുത്താനുമായി ബന്ധമൊന്നുമില്ല. :) a "devil"- a piece of wood or joint that is difficult to reach on a ship.

---മൂര്‍ത്തിയുടെ കമെന്‍റ് ഇവിടെ വരെ--- പ്രയോഗസാധുത ഉണ്ടെന്നോ ഇല്ലെന്നോ പറയാന്‍ ഞാനാളല്ല. അച്ചടിപ്പിശാച് ഒരു ശൈലിയാകയാല്‍ തെറ്റായ ധാരണയില്‍നിന്നു വന്നതാണെങ്കിലും സാര്‍വ്വത്രികതയുണ്ടെങ്കില്‍ സ്വീകരിക്കാവുന്നതാണ്. വെറും വിവരക്കേടല്ല അത്. ഭാവനയും ഉണ്ടതില്‍. അതേസമയം പ്രയോഗം കൊണ്ട് എല്ലാ അപപാഠത്തിനും സാധുത കൈവരുന്നത് നന്നല്ലെന്നു പറഞ്ഞേ പറ്റൂ. യാദൃച്ഛികം എന്ന പദം യാദൃശ്ചികം എന്നായിരിക്കണം കൂടുതലും എഴുതുന്നതും അച്ചടിക്കുന്നതും. അതുകൊണ്ട് യാദൃശ്ചികത്തിനു സാധുതയുണ്ടെന്നു പറയാന്‍ പറ്റില്ല. devil and deep sea യുടെ കാര്യം: മൂര്‍ത്തി പറഞ്ഞിട്ടാണ് ഇങ്ങനെയൊരു ഒറിജിന്‍ ഇതിനു പറയുന്നെന്നു മനസ്സിലായത്. devil എന്നതിന് The seam in the upper deck planking next to a ship's waterways. Also, the seam between the garboard strake and the keel എന്നീ നൌകാസംബന്ധമായ (nautical) അര്‍ത്ഥങ്ങളുണ്ടെങ്കിലും ഇതില്‍നിന്നാണ് ഈ ശൈലി വന്നതെന്ന അഭിപ്രായത്തിന് വളരെയൊന്നും സ്വീകാര്യതയില്ലെന്നാണ് മനസ്സിലാവുന്നത്. ഓക്സഫഡ് ഡിക്‌ഷനറികള്‍ ഈ ശൈലിയെ ഇങ്ങനെ വ്യാഖ്യാനിക്കുന്നില്ല. ഇതു നോക്കുക. പത്തുലക്ഷം കോപ്പിയും നൂറ് 'എഡിഷനും' പിന്നിട്ടതും രാമലിഗം പിള്ളയുടെ പേരില്‍ വില്‍ക്കുന്നതുമായ ഡി സി ബുക്സിന്‍റെ ഇംഗ്ലീഷ് ഇംഗ്ലീഷ് മലയാളം തട്ടിപ്പ് ഡിക്‌ഷനറിയില്‍ ഈയടുത്ത കാലം വരെ ride the Spanish mare എന്നൊരു ശൈലി കൊടുത്തിരുന്നു. (അമ്പതാം 'എഡിഷനിലും' തൊണ്ണൂറാം 'എഡിഷനിലും' അതു കാണുന്നുണ്ട്. അമ്പതാം എഡിഷനില്‍ പേജ് 889-ല്‍, Spanish എന്ന headword-നു താഴെ, തൊണ്ണൂറിലും അങ്ങനെയായിരിക്കും.) അര്‍ത്ഥം ഭാഗ്യത്തെ കവച്ചു കടക്കുക എന്നും. ഭാഗ്യം കാലിന്നിടയിലാണെങ്കില്‍ അതിനെ കവച്ചുകടക്കുന്ന പ്രശ്നം വരില്ലെന്ന സാമാന്യ യുക്തിയൊന്നും നിഘണ്ടു രചിച്ച മണ്ടന് ഉദിച്ചില്ലെന്നു തോന്നുന്നു. bestride the boom as punishment എന്നു ചേംബേര്‍സ് ഡിക്‌ഷനറിയില്‍ ഈ ശൈലിയെ വ്യാഖ്യാനിച്ചതുകണ്ടാണ് ഭാഗ്യത്തെ കവച്ചുകടക്കുക എന്നു മണ്ടന്‍ വെച്ചു പൂശിയത്. നൌകാസംബന്ധമായ ശൈലിയാണത്. കപ്പലിലെ ഒരു ശിക്ഷാ രീതിയാണ് ശൈലിയിലുള്ളത്. പായ്മരത്തിനുമേല്‍ വിലങ്ങനെയുള്ള boom എന്ന തണ്ടില്‍ ഇരിക്കലാണത്. ഈ ശൈലിയിലേക്ക് ഭാഗ്യത്തെ കടത്തിയതെങ്ങനെയെന്ന് ഊഹിക്കാമോ? (നൂറാം എഡിഷനില്‍ ഈ ഭാഗ്യത്തെ കളഞ്ഞു ഈ നിഘണ്ടു. അതിനു പിന്നില്‍ ഒരു കഥയുണ്ട്. അതു പിന്നെ. സെഞ്ചറി വേഗം തികക്കാന്‍ തൊണ്ണൂറാമത് എഡിഷന്‍ കഴിഞ്ഞ് നേരിട്ടു നൂറിലേക്കു കടക്കുകയായിരുന്നു ഈ നിഘണ്ടു എന്നു തോന്നുന്നു. 91 മുതല്‍ 99 വരെയുള്ള എഡിഷനുകളേതെങ്കിലും ആരുടെയെങ്കിലും കയ്യിലുണ്ടോ? )

അച്ചടിപ്പിശാച് വന്ന വഴി

കടലാസു വിജ്ഞാനകോശമല്ലാത്ത മലയാളം വിക്കിപീഡിയയുമായി നേരിട്ടു ബന്ധമില്ലെങ്കിലും... printer's error അഥവാ അച്ചുപിഴ എന്ന അര്‍ത്ഥത്തില്‍ കാലം കുറെയായി മലയാളത്തില്‍ (പാണ്ഡിത്യപ്രദര്‍ശനമുള്ള എഴുത്തു മലയാളത്തില്‍) ഉപയോഗിച്ചുവരുന്ന പ്രയോഗമാണ് അച്ചടിപ്പിശാച്. ഇത് എങ്ങനെ വന്നു എന്നത് വലിയ ഗവേഷണമൊന്നും കൂടാതെ വ്യക്തമാവുന്ന കാര്യമാണ്. വിവരക്കേടില്‍നിന്നാണ് ഈ പദത്തിന്റെ വരവ്. printer's devil എന്ന ഇംഗ്ലീഷ് പ്രയോഗത്തിന്റെ നേര്‍മലയാളമാണ് അച്ചടിപ്പിശാച്. കുഴപ്പം ഇത്രയേയുള്ളൂ, printer's devil -ന് ഇംഗ്ലീഷില്‍ അച്ചുപിഴ എന്ന് അര്‍ത്ഥമില്ല. അതിനര്‍ത്ഥം അച്ചടിശാലയില്‍ പ്രിന്റെറുടെ സഹായിയായി നില്‍ക്കുന്ന ബാലന്‍ എന്നാണ്. പണ്ടത്തെ കാര്യമാണ്. ഇപ്പോള്‍ അത്തരത്തിലുള്ള printer's shop-ഉം അവിടെ printer's devil-ഉം ഒന്നുമില്ല. ഇന്‍ഡ്യന്‍ ഇംഗ്ലീഷില്‍ പലപ്പോഴും ഇത് അച്ചുപിഴ എന്ന അര്‍ത്ഥത്തില്‍ തെറ്റായി ഉപയോഗിച്ചു കണ്ടിട്ടുണ്ട്. ഒരു വിജ്ഞാനകോശത്തില്‍ (തെറ്റുകള്‍ മാത്രമുള്ള മലയാളം ബ്രിട്ടാനിക്കയിലല്ല) തെറ്റുകളുണ്ടെന്നു പറഞ്ഞ് ഒരാള്‍ ഉപഭോക്തൃകോടതിയില്‍ കേസുകൊടുത്തപ്പോള്‍ അയാള്‍ക്ക് അനുകൂലമായി തൃശ്ശൂരിലെ ഉപഭോക്തൃ തര്‍ക്ക പരിഹാര ഫോറം പുറപ്പെടുവിച്ച വിധിയില്‍പ്പോലും ഈ തെറ്റ് ഉണ്ട്. അബദ്ധം വഴിക്കാണെങ്കിലും മലയാളത്തിനു പുതിയൊരു പ്രയോഗം കിട്ടിയല്ലോ എന്നും കരുതാം. (അച്ച് എന്നതിനു തന്നെ പിശാച് എന്നര്‍ത്ഥമുണ്ടെന്ന് ശബ്ദതാരാവലി പറയുന്നു. തമിഴിലെ അചറു എന്ന പദത്തില്‍നിന്നാണ് അതിന്‍റെ നിഷ്പത്തിയെന്നും.)

മാതൃഭൂമിയുടെ വിക്കിപീഡിയ മണ്ടത്തരങ്ങള്‍

ആനമണ്ടത്തരങ്ങള്‍ മാതൃഭൂമിക്കു പുത്തരിയല്ല. സൂര്യനു താഴെയും മേലെയുമുള്ള വിഷയങ്ങളെപ്പറ്റി വിവരക്കേട് എഴുന്നെള്ളിക്കാന്‍ മാത്രമായി ഒരു കുറുപ്പ് ഉണ്ട്. ഭൌമവും അഭൌമവും ലൌകികവും അലൌകികവും എല്ലാം വിവരക്കേടിന്റെ പരിധിയില്‍ വരണമെന്ന് നിര്‍ബ്ബന്ധമാണ് ഈ പത്രത്തിന്. (എങ്കിലുമിത് മനോരമയെക്കാള്‍ നന്നെന്നും പറയണമല്ലോ.) മേല്‍പ്പറഞ്ഞ കുറുപ്പ് മൂപ്പര്‍ വിവരക്കേടുകള്‍ എഴുതിക്കൂട്ടുന്ന കൂട്ടത്തില് അലന്‍ ബോസ് എന്ന ആസ്ട്രോഫിസിസിസ്റ്റ് സത്യേന്ദ്ര ബോസിന്‍റെ ബന്ധുവാണെന്നു കൂടി കാച്ചി. അതു സംബന്ധമായി വന്നതും വിക്കിപീഡിയയുമായി വകയില്‍ ഒരു ബന്ധമുള്ളതുമായ തമാശ പിന്നീടൊരു പോസ്റ്റില്‍ പറയാം. ഉളുപ്പ് ലേശം കുറഞ്ഞാല്‍ ഖഗോളവിദ്യയെന്നല്ല, നക്ഷത്രാന്തരീയ മാദ്ധ്യമം പോലും ഉള്ളങ്കയ്യിലൊതുങ്ങും. മാതൃഭൂമിയുടെ വിവരക്കേടു പീടികയില്‍ ഇന്‍റര്‍നെറ്റും വേള്‍ഡ് വൈഡ് വെബ്ബും ലേശം കുറവായിരുന്നു. സാരമില്ല പുതിയ സ്റ്റോക്കെത്തി. സപ്തംബര് 2-ലെ വാരാന്തപ്പതിപ്പിന്‍റെ ഒന്നാം പേജു നിറയെ അതു വിളമ്പിയിട്ടുണ്ട്. ജോസഫ് ആന്റണിയാണ് വിളമ്പുന്നത്. അങ്ങോരാരാണെന്ന് അറിയില്ല. ആരായാലും ഇന്‍റെര്‍നെറ്റ് സാക്ഷരതയില്ല. മലയാളം വിക്കിപീഡിയയെപ്പറ്റിയാണ് നിറഞ്ഞപേജില്‍ വിജ്ഞാനം. തലക്കെട്ടോ മലയാളംവിക്കി.കോം എന്നും. ഒക്കെയൊരു ഡോട്കോം ഏര്‍പ്പാടാണെന്നായിരിക്കും ആശാന്‍റെ വിചാരം. മലയാളം വിക്കിപീഡിയയ്ക്ക് മലയാളംവിക്കി.കോം എന്നൊരു അഡ്രെസ്സില്ലെന്ന് ബോധിപ്പിക്കാന്‍ വിക്കിപീഡിയര്‍ മറുന്നുപോയിക്കാണും. മണ്ടത്തരങ്ങള്‍ വേറെയുമുണ്ട്. *"അസാധാരണമാംവിധം ലളിതമായ ഒരു സോഫ്‌ട്‌വേറാണ് വിക്കി (Wiki)." ഒരു നിര്‍ഗ്ഗുണ വാക്യം. തെറ്റെന്നോ ശരിയെന്നോ പറയാനില്ല. പക്ഷേ അതിലെ വിവരദോഷം വ്യക്തമാക്കാം. വിക്കി എന്ന പദം കൊണ്ട് സഹകരണത്തിലൂടെ ഉള്ളടക്കം വികസിപ്പിക്കുന്ന വെബ്‌സൈറ്റുകളെയാണ് മുഖ്യമായും ഉദ്ദേശിക്കുന്നത്. ഈ വെബ്‌സൈ‌റ്റുകള്‍ പ്രവര്‍ത്തിക്കാനാവശ്യമായ എന്‍ജിനെയും (പ്രോഗ്രാമിനെയും) ചിലപ്പോള്‍ വിക്കി എന്നു വിളിക്കാറുണ്ട്. ആദ്യത്തെ വിക്കിവിക്കിവെബ്ബും വിക്കിപീഡിയയുടെ സോഫ്റ്റ്വെയറായ വിക്കിമീഡിയയും ഉള്‍പ്പെടെ. ഇവയില്‍ ആദ്യത്തേതും വോര്‍ഡ് കണിങം എഴുതിയതുമായ വിക്കിവിക്കിവെബ്ബ് എന്ന വിക്കിയെ ആദ്യത്തേതാകയാല്‍ വിക്കി എന്നു മാത്രം വിളിച്ചിരുന്നു. ഇപ്പോള്‍ കുറെയധികം തരം വിക്കി സോഫ്‌റ്റ്വെയര്‍ ഉള്ള കാലത്ത് മേല്‍പ്പറഞ്ഞ പ്രസ്താവം വെറും അസംബന്ധമാണ്. (വെറും അഞ്ചുവരിയുള്ള കമ്പ്യൂട്ടര്‍ കോഡ് എന്നു പറഞ്ഞിട്ടുണ്ട്. അങ്ങനെയൊരു അഞ്ചുവരി കണക്ക് എവിടെയും കാണുന്നില്ല. എവിടെന്നു കിട്ടിയെന്നാവോ.) എന്നാല്‍ എണ്ണം പറഞ്ഞ വിവരക്കേട് ഇതാ: "വിക്കി സോഫ്‌ട്‌വേര്‍ ഉപയോഗിച്ച് ജിമ്മി വെയില്‍സ് ആണ് വിക്കിപീഡിയ (www.wikipedia.org)യെന്ന സംരഭത്തിന് തുടക്കം കുറിക്കുന്നത്." ഒന്നാമത്, പറഞ്ഞ സോഫ്റ്റ്വെയര്‍ അടിസ്ഥാനമാക്കിയല്ല വിക്കിപീഡിയ തുടങ്ങുന്നത്. തുടക്കത്തിലും അതല്ല, ഇപ്പോഴും അതല്ല. ഇവിടെ നോക്കുക. രണ്ടാമത് വിക്കിപീഡിയയ്ക്കു തുടക്കം കുറിക്കുന്നത് ജിമ്മി വെയില്‍സാണെന്നു പറയുന്നത് തരം താണ ഒരു നുണയാണ്. ജിമ്മി വെയില്‍സു തന്നെ പ്രചരിപ്പിക്കുന്നതാണിത്. പണമിറക്കിയത് ജിമ്മി വെയില്‍സായിരിക്കും. ജിമ്മി വെയില്‍സിന്‍റെ സെര്‍വറില്‍ ഓടാന്‍ ഈ പീഡിയ ഉണ്ടായതിനു പിന്നിലെ ബുദ്ധി പക്ഷേ ലാറി സേങ്ങര്‍ ഫിലോസഫി അദ്ധ്യാപകന്റേതാണ്. സേങ്ങര്‍ വെയില്‍സിനു കീഴിലെ ജീവനക്കാരനായിരുന്നെങ്കിലും വിക്കിപീഡിയയുടെ ആരംഭ കാലത്ത് രേഖകളിലെല്ലാം ഇദ്ദേഹം co-founder എന്ന് അറിയപ്പെട്ടിരുന്നു. എല്ലാം പോട്ടെ. മനുഷ്യ ചരിത്രത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ മനുഷ്യ സഹകരണമായ വിക്കിപീഡിയയുടെ അടിസ്ഥാനമായ five pillars എന്ന പോളിസിയും മറ്റു പ്രധാന നയങ്ങളും എഴുതിയുണ്ടാക്കിയത് സേങ്ങറാണ്. തുണിയില്ലാത്ത പെണ്ണുങ്ങളുടെ ചിത്രം വിറ്റ ബോമിസ് വെബ്‌സൈറ്റിന്റെ മുതലാളിയായിരുന്ന ജിമ്മി വെയില്‍സ് ഇന്നിപ്പോള്‍ ലോകത്തെ ഏറ്റവും influential ആയ നൂറു പേരില്‍ ഒരാളെന്ന പേരുനേടിയത് വിക്കിപീഡിയയുടെ പേരിലാണ്. അതിന്റെ പ്രാരംഭകാല ശില്പിയായ സേങ്ങറെ മറക്കുന്നത് ഇപ്പോള്‍ വെയില്‍സിനു സൌകര്യമായി തോന്നുന്നുണ്ടാവാം. വിക്കിപീഡിയയെപ്പറ്റി എഴുതാന്‍ ധാരാളമുണ്ട്. അതില്‍ Dbachmann എന്ന സ്വിറ്റസര്‍ലന്‍റുകാരന്‍ പണ്ഡിതനെപ്പറ്റി ധാരാളം പറയേണ്ടിവരും. വിക്കിപീഡിയയില്‍ കയിലുകുത്തുന്ന ദന്തവൈദ്യന്മാരെപ്പറ്റി ഒന്നും പറയാനുണ്ടാവില്ല. പൌരാണിക ഭാരതത്തെപ്പറ്റിയുള്ള ലേഖനങ്ങള്‍ മിക്കതും ഹിന്ദു മതഭ്രാന്തന്‍മാരുടെ കൈകളില്‍നിന്നു സംരക്ഷിക്കുന്ന ബഹുഭാഷാ വിദഗ്ധനായ ഡിബാഹ്‌മാന്‍ ഏര്‍പ്പെടുന്ന വിക്കിപീഡിയയും മലയാളത്തെ കൊല്ലാക്കൊല ചെയ്യുന്ന മലയാളം വിക്കിപീഡിയയും തമ്മില്‍ ഒന്നുമില്ല.